21 mei 2014

Afloop opstalcontract/verwerving om niet: Copernicaanse (r)evolutie?

Bij aanschaffingen van activa om niet of tegen een prijs die lager ligt dan de marktwaarde, stelt de fiscus traditioneel dat deze activa geboekt dienen te worden aan werkelijke waarde. Indien activa worden verkregen tegen een prijs die beduidend lager ligt dan de werkelijke waarde, wordt volgens de fiscus het vermogen van de vennootschap niet meer getrouw weergeven.

De verplichting om een getrouw beeld te geven van het vermogen van de vennootschap volstaat volgens de fiscus om af te wijken van de algemene waarderingsregels waarbij activa geboekt dienen te worden aan hun aanschaffingswaarde, zijnde de prijs die tussen partijen werd overeengekomen. De fiscus zag zich in haar redenering gesteund door een advies van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen (hierna : CBN), waarin het standpunt van de fiscus bevestigd wordt. In de rechtsleer en de rechtspraak waren de meningen over het CBN advies en het standpunt van de fiscus verdeeld, wat voor grote onzekerheid zorgde bij de belastingplichtige. In een vorige nieuwsbrief werd hier reeds bij stilgestaan in het licht van een afwijzing van deze theorie door het Europees Hof van Justitie.

Deze onzekerheid stelt zich ook specifiek bij het einde van een recht van opstal, waarbij de gebouwen, zonder enige vergoeding of tegen een symbolische, overgaan naar de grondeigenaar. Volgens het standpunt van de fiscus, zich baserende op voorgaande redenering, dient de verkrijgende vennootschap de gebouwen op te nemen in haar boekhouding aan werkelijke waarde, d.i. met erkenning van een (uitzonderlijk) resultaat. Deed zij dit niet, dan belastte de fiscus de vennootschap op een onderschatting van haar actief.

Hoewel de gebouwen, a rato van hun economische levensduur, afgeschreven kunnen worden, zorgde de verplichte erkenning van een opbrengst voor een onmiddellijke verhoging van de belastbare basis (ofwel in de boekhouding ofwel middels de vennootschapsaangifte).

De hamvraag is nu natuurlijk of voorgaande interpretatie van het Europees Hof hier klakkeloos kan worden overgenomen. Ondertussen werd het beruchte CBN-advies van de website verwijderd met expliciete verwijzing naar het arrest van het Hof van Justitie. Dit stemt alvast hoopvol. De paniek die vaak opduikt bij het einde van een opstalovereenkomst kan dus bij deze getemperd worden. Misschien is een korte termijn verlenging van het opstalrecht een mogelijkheid tot de hemel volledig is uitgeklaard?

Naar onze eigen métier kijkende: kunnen boekhouders en accountants terug naar hun drie kernwaarden, d.i. aanschaffingswaarde, aanschaffingswaarde en aanschaffingswaarde of zal de administratie het geweer van schouder veranderen...?

Accountancy

Heb je nog verdere vragen hierover? Neem dan zeker contact op met onze adviseurs! Let's talk!

Gerelateerde artikelen

Wat een bedrijfsovername met dansen te maken heeft?
27 maart 2024

Wat een bedrijfsovername met dansen te maken heeft?

Als zaakvoerders van Aluscreen stonden Jan Oost en Carmen Vermeersch voor een belangrijke beslissing toen een concurrent interesse toonde in de ...

Lees meer
Succesvol ondernemen met de juiste partners: het verhaal van Tifre
19 maart 2024

Succesvol ondernemen met de juiste partners: het verhaal van Tifre

In de wereld van ondernemerschap is het vinden van de juiste partners essentieel voor succes. Het verhaal van Tifre, een Sint-Niklase ...

Lees meer
Overname bedrijf Sofitys: een geslaagd traject met VGD
Optimaal beheer
19 februari 2024

Overname bedrijf Sofitys: een geslaagd traject met VGD

Toen Manu bij Jan van Sofitys kwam aankloppen om mee in het bedrijf te stappen, kwam dat voorstel geen dag te vroeg. Om het proces in goede banen te ...

Lees meer